Bonaire Cultuuragenda

Staatssecretaris Uslu (Cultuur en Media) en de openbare lichamen van Bonaire, St Eustatius en Saba (Caribisch Nederland) hebben in september 2022 een cultuurconvenant gesloten. Daarin is afgesproken samen verantwoordelijkheid te nemen voor de culturele infrastructuur in Caribisch Nederland. Het doel is de basis op orde te brengen door meer samenwerking tussen de betrokken partijen, kennisdeling te realiseren en stimuleren, en de nationale beleidsinstrumenten beschikbaar te maken voor aanvragers in Caribisch Nederland.

Het Openbaar Lichaam Bonaire (OLB) en het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) hebben de afspraken in het convenant verder uitgewerkt in een gezamenlijke cultuuragenda. De cultuuragenda bestaat uit dit prioriteitenoverzicht en een totaaloverzicht van thema’s zoals ook in het cultuurconvenant zijn benoemd. Het totaaloverzicht bevat doelstellingen, instrumenten, acties, en verantwoordelijke partijen, uiteengezet per thema voor de korte, middellange en lange termijn.

Thema’s

Algemeen

• • Professionaliseren beleid en uitvoering
  • Versterken culturele infrastructuur voor, door en met bewoners
  • Betere aansluiting cultuurfinanciering (subsidieaanbod met subsidieaanvragers)

1. Internationale samenwerking

• • Vergroten samenwerkings-mogelijkheden internationaal, ook regionaal.

2. Intereilandelijke samenwerking

• • De samenwerking binnen CN en/of met de omliggende eilanden bevorderen.
  • Meer interinsulaire samenwerking op slavernijverleden (proces ‘na de komma’).

3. Cultuureducatie

• • Versterking/ondersteuning van de ontwikkeling van cultuureducatie in CN binnen en buiten de school.
  • Streven naar regionale samenwerking via het 4LO.
  • Verbeteren van samenwerking tussen scholen en stakeholders in de cultuursector.

4. Talentontwikkeling

• • Het versterken van talentontwikkeling onder kinderen, jongeren en jongvolwassenen op Bonaire en de mogelijkheden voor vrijetijdsbesteding van deze groepen met bijzondere aandacht voor individuen met bijzondere kwaliteiten en vaardigheden Dit met het oog op een goed toekomstperspectief voor deze individuen en groepen en tegelijkertijd om zo te werken aan community building en burgerparticipatie.

5. Cultuurparticipatie en het Verdrag van Faro

• • Erfgoedparticipatie en cultuurparticipatie bevorderen.

Cultureel Erfgoed

• • Basis op orde voor erfgoed.
  • Inzet erfgoed als bijdrage op maatschappelijke opgaven (SDG’s).
  • Aandacht voor klimaatverandering (o.a. zeespiegelstijging).

6. Koloniaal verleden/ afschaffing slavernij

• • Bewustwording over SV vergroten, patronen doorbreken, door ontwikkeling de achtergesteldheid inhalen: de lokale behoefte moet meer naar voren komen.
  • Structurele middelen via vrije uitkering voor Emancipatie Dag/ jaarlijkse herdenking.
  • Toekomstig Nationaal SV museum moet niet van Amsterdam of NL zijn, maar ook van de eilanden. Belangrijk om hiertoe verbinding te zoeken met andere eilanden.
  • Kennis en bewustwording in EN over wat SV in Bonaire heeft betekent.

7. Museum collecties (publieke coll)

• • Basis op orde voor collecties.
  • Het bevorderen van kennis over Bonaire voor bewoners en bezoekers.

8. Gebouwd erfgoed
Basis op orde voor erfgoed:

• • Bescherming historische gebouwen op orde.
  • Wetgeving/ regelgeving op orde.
  • Bijbehorende procedures en instrumenten op orde (bv. mbt vergunningverlening).
  • Bijbehorende uitvoering op orde (inclusief advisering, toezicht en handhaving).
  • Adequaat financieel stelsel voor monumenten.
  • Erfgoed onderdeel van Ruimtelijke OntwikkelingsPlannen (ROP’s).
  • Verduurzamen erfgoed binnen maatschappelijk vastgoed (incl. erfgoed) en stimuleren herbestemming.

9. Immaterieel erfgoed

• • Basis op orde voor immaterieel erfgoed. Immaterieel erfgoed en haar stakeholders waarderen.
  • Implementatie van het Verdrag inzake de bescherming van immaterieel cultureel erfgoed (UNESCO-verdrag 2003).
  • Immaterieel cultureel erfgoed onderdeel van het cultuurbeleid en, zoveel mogelijk aansluiten bij andere sectoren (bv jongeren, ouderen, gezondheidszorg, onderwijs).

10. Archeologie

• • Basis op orde voor archeologie: regelgeving en uitvoering.
  • Inventariseren archeologische verwachting gehele eiland en resultaten laten landen in ruimtelijke instrumenten/procedures.

11. Erfgoed onder water
Basis op orde voor erfgoed:

• • Bescherming erfgoed onder water.
  • Verbetering van maritiem erfgoedbeheer in de praktijk.
  • Kennisopbouw.
  • Datadeling.
  • Verbetering faciliteiten.
  • Capaciteit.
  • Voorlichting en publieksbereik.
  • Inter-eilandelijke samenwerking.

12. Erfgoed en ruimtelijke ontwikkeling

• • Basis op orde voor erfgoed: Betere aansluiting tussen erfgoedbeleid en ruimtelijke ordening (operationele doelstelling).

13. Cultureel erfgoed in tijden van crisis
Basis op orde voor erfgoed:

• • Gebruik maken van ontwikkelde en te ontwikkelen inventarissen voor een integrale (digitale) inventaris van aangewezen of beschermd erfgoed en toegankelijk maken (weten wat beschermd is).
  • Aandacht voor cultuur en erfgoed bij voorbereiding rampen en calamiteiten.
  • Erfgoed onderdeel van crisisplan en op digitale kaart i.v.m. crisis.
  • Beleid op erfgoed- en klimaatverandering.

14. Bibliotheek

• • Doorontwikkeling, modernisering en uitbreiding van de bibliotheek tot een cultuur- en mediacentrum.

15. Digitalisering

• • Het bevorderen van deskundigheid, innovatie en samenwerking inzake het behouden, bruikbaar en toegankelijk maken van erfgoed.
  • Digitale transformatie doorvoeren in alle aspecten van bedrijfsvoering van culturele instellingen alsook in de wijze waarop het publiek wordt betrokken.

16. Archief en archiefbewaarplaatsen

• • Het professionaliseren van het archief (de basis op orde brengen).

17. Cultuur en ondernemen

• • Cultureel ondernemerschap en professionele ontwikkeling in de creatieve sector bevorderen.

18. Media

• • Versterken en professionaliseren van journalisten.

19. Papiaments

• • Versterken van de positie van Papiamentu en meertaligheid verankeren binnen het eilandelijk beleid.