Informatie
‘De Aprilmoorden’ is een reconstructie van een vergeten oorlogsdrama op Curaçao. Op 20 april 1942 werden vijftien Chinese arbeiders, die als stokers op olietankers van Shell werkten, door politie en bewakers van de olieraffinaderij doodgeschoten tijdens een staking voor betere arbeidsomstandigheden. De slachtoffers werden anoniem begraven op begraafplaats Kolebra Bèrdè, ook wel bekend als ‘het kerkhof van de schande’. Auteur en arts-onderzoeker Nizaar Makdoembaks, voorzitter van de Stichting Eerherstel Oorlogsslachtoffers Curaçao (SEOC), documenteert deze gebeurtenis en pleit voor eerherstel en erkenning van de vijftien Chinese arbeiders als oorlogsslachtoffers. Op 20 april wordt op Curaçao jaarlijks de Nationale Herdenkingsdag ‘De Aprilmoorden’ gehouden ter nagedachtenis aan hen.
Inhoud
Afkortingen ….. 5
Voorwoord ….. 6
Inleiding ….. 9
Hoofdstuk 1 – C.S.M.-zeelieden
1.1 De West-Indische dochters van Shell ….. 11
1.2 De C.S.M.-vloot ….. 12
1.3 De Chinese bemanning ….. 14
1.4 Het communisme werd niet gedoogd, opium echter wel ….. 16
1.4.1 Communistische organisatie ….. 16
1.4.2 Onterecht ontslag na staking ….. 18
1.4.3 Opium voor Chinese zeelieden ….. 22
Hoofdstuk 2 – Een geschiedenis van C.P.I.M.-conflicten ….. 27
2.1 C.P.I.M.-staking 1929 ….. 28
2.2 Harde aanpak Chinese zeelieden 1939 ….. 28
2.3 Harde aanpak Chinese zeelieden 1940 ….. 29
2.4 De Noorse zeelieden ….. 30
2.5 Uitbuiting Venezolaanse arbeiders ….. 36
2.6 Conflicten met inheemse C.P.I.M.-arbeiders ….. 44
Hoofdstuk 3 – C.P.I.M. en C.S.M. in W.O. II ….. 47
3.1 Het belang van de olie uit West-Indië ….. 48
3.2 De falende verdediging van Curaçao ….. 49
3.3 C.S.M.-tankers waren een tamme prooi voor de U-boten ….. 51
3.3.1 De U-bootbestrijding ….. 52
3.3.2 De gevolgen van een slechte verdediging zijn bekend ….. 54
Hoofdstuk 4 – De Aprilmoorden ….. 55
4.1 Aanleiding staking 1942 ….. 56
4.2 Het verloop van de staking voor de Chinezen ….. 58
4.2.1 Memorandum C.P.I.M.-directie ….. 59
4.2.2 Doden bij nodeloos geweld ….. 62
4.3 Feitelijke en juridische beschouwingen ….. 64
4.3.1 Gevangenneming stakers niet legitiem ….. 65
4.3.2 De “schepelingen”-kwestie ….. 67
4.3.3 Gouverneur informeert selectief en onjuist ….. 70
4.4 Het officierenconflict ….. 71
4.5 Inheemse stakers ….. 75
4.6 Geen onafhankelijk onderzoek ….. 75
4.7 Provocerend optreden door gouverneur Wouters ….. 79
4.8 Het Antilliaans Parlement over de Aprilmoorden ….. 81
4.9 De gevolgen voor gouverneur Wouters ….. 83 ,-
4.9.1 Wouters op een zijspoor gezet ….. 85
4.10 Censuur Parlementaire Enquêtecommissie ….. 86 •
Conclusies ….. 89
Bronnen en Literatuur ….. 91
Bijlage 1 ….. 95
Bijlage 2 ….. 101
